Overzicht van de opdrachten Menuopdrachten OpdrachtenMenu Het menu <guimenu >Bestand</guimenu > &Ctrl;N Bestand Nieuw venster Openen van een nieuw venster in &kstars; &Ctrl;W Bestand Venster sluiten Sluiten van venster in &kstars; &Ctrl;D Bestand Gegevens ophalen... Openen van het hulpmiddel Extra gegevens ophalen &Ctrl;O Bestand Openen FITS... Openen van een FITS-afbeelding in de FITS-bewerker &Ctrl;I Bestand Hemelafbeelding opslaan... Maken van een kopie op de harde schijf van het huidige schermbeeld &Ctrl;R Bestand Script uitvoeren... Uitvoeren van het opgegeven Kstars-script &Ctrl;P Bestand Afdrukken... Sturen van de huidige sterrenkaart naar de printer (of naar een Postscript/PDF-bestand) &Ctrl;Q Bestand Afsluiten Afsluiten van &kstars; Het menu <guimenu >Tijd</guimenu > &Ctrl;E TijdActuele tijd instellen Tijd gelijkstellen aan de systeemklok &Ctrl;S Tijd Tijd instellen... Instellen van tijd en datum Tijd Klok starten/stoppen Het lopen van de tijd aan of uit zetten Het menu <guimenu >Kijkrichting</guimenu > Z Kijkrichting Zenit Kijken naar het Zenit, dus recht naar boven N Kijkrichting Noord Kijken naar het Noorden E Kijkrichting Oost Kijken naar het Oosten S Kijkrichting Zuid Kijken naar het Zuiden W Kijkrichting West Kijken naar het Westen &Ctrl;M Kijkrichting Kijkrichting met de hand instellen... Kijkrichting instellen naar opgegeven coördinaten &Ctrl;F Kijkrichting Object zoeken Zoeken naar een object waarvan de naam bekend is, met gebruik van het venster Object zoeken &Ctrl;T Kijkrichting Volgen starten/stoppen Aan- en uitzetten van volgen. Wanneer volgen aan staat, blijft de huidige positie of object in het midden van het schermbeeld. Het menu <guimenu >Beeld</guimenu > + Beeld Inzoomen Inzoomen - Beeld Uitzoomen Uitzoomen &Ctrl;Z Beeld Standaardzoom Herstellen van de standaard zoom-instelling &Ctrl;&Shift;Z Beeld Zoomen naar hoekgrootte... In- of uitzoomen naar een opgegeven gezichtsveldhoek &Ctrl;Z Beeld Volledig scherm Omschakelen naar volledig scherm of terug Space Beeld Horizontale/Equatoriale coördinaten Omschakelen tussen Horizontale- en Equatoriale Coördinaten Het menu <guimenu >Apparaten</guimenu > Apparaten Telescoopassistent... Openen van de Telescoopassistent, die u stap voor stap begeleidt bij het aansluiten van uw telescoop, zodat u die vanuit &kstars; kunt besturen. Apparaten Apparaatbeheer... Openen van het apparaatbeheer, waarmee u stuurprogramma's van apparaten kunt starten of stoppen, en met INDI-servers op afstand verbinding kunt maken. Apparaten INDI-besturingspaneel Openen van het INDI-besturingspaneel, waardoor u alle mogelijkheden van een apparaat kunt gebruiken. Apparaten Afbeeldingenserie opnemen ... Beelden vanaf een CCD-camera of webcam ophalen Apparaten INDI instellen Openen van een dialoogvenster, waarmee u INDI-eigenschappen kunt instellen zoals het automatisch bijwerken van een apparaat. Het menu <guimenu >Hulpmiddelen</guimenu > &Ctrl;C Hulpmiddelen Rekenmachine... Openen van het hulpmiddel AstroRekenmachine, dat u volledig toegang geeft tot de vele wiskundige functies die in &kstars; worden gebruikt. &Ctrl;L Hulpmiddelen Waarneemlijst... Openen van het hulpmiddel Waarneemlijst dat u eenvoudig toegang geeft tot enige algemene functies voor een lijst van door u gekozen objecten. &Ctrl;V Hulpmiddelen AAVSO lichtkrommen... Openen van het hulpmiddel AAVSO lichtkrommen, waarmee u lichtkrommen kunt ophalen voor elke variabele ster, van de American Association of Variable Star Observers (Amerikaanse vereniging van waarnemers van veranderlijke sterren). Een lichtkromme is een grafiek van de helderheid van een (variabele) ster als functie van de tijd. Zie ook de webpagina van de Nederlandse Werkgroep Veranderlijke Sterren. &Ctrl;A Hulpmiddelen Hoogte vs. tijd... Openen van het hulpmiddel Hoogte vs. tijd Hiermee kunnen grafieken worden gemaakt van de hoogte van een object als functie van de tijd. Dit is nuttig bij de voorbereiding van waarneemsessies. &Ctrl;U Hulpmiddelen Wat is er vanavond te zien... Openen van het hulpmiddel Wat is er vanavond te zien... Hiermee krijgt u een samenvatting van de objecten die op uw locatie en op een bepaalde datum te zien zijn, tijdens de avonduren, ochtenduren of gedurende de nacht. &Ctrl;B Hulpmiddelen Scriptbouwer... Openen van het hulpmiddel Scriptbouwer, dat een grafische (GUI) interface biedt voor het maken van DCOP-scripts voor &kstars;. &Ctrl;Y Hulpmiddelen Zonnestelsel... Openen van het hulpmiddel Overzicht zonnestelsel, waarmee u een blik van bovenaf wordt gegeven op het zonnestelsel, voor de ingestelde datum. &Ctrl;J Hulpmiddelen Manen van Jupiter... Openen van het hulpmiddel Manen van Jupiter, dat de posities van de vier grootste manen van Jupiter toont als een functie van de tijd (het slingerdiagram). Het menu <guimenu >Instellingen</guimenu > Instellingen Informatievakken Informatievakken tonen Omschakelen van het wel of niet tonen van de drie informatievakken Instellingen Informatievakken Tijdvak tonen Aan- of uitschakelen van het tonen van het informatievak voor de tijd Instellingen Informatievakken Kijkrichtingvak tonen Aan- of uitschakelen van het tonen van het informatievak voor de kijkrichting Instellingen Informatievakken Locatievak tonen Aan- of uitschakelen van het tonen van het informatievak voor de locatie (plaats op aarde) Instellingen Werkbalken Hoofdwerkbalk tonen/verbergen Aan- of uitschakelen van het tonen van de hoofdwerkbalk Instellingen Werkbalken Weergavewerkbalk tonen/verbergen Aan- of uitschakelen van het tonen van de weergavewerkbalk Instellingen Werkbalken Statusbalk tonen/verbergen Aan- of uitschakelen van het tonen van de statusbalk Instellingen Statusbalk Veld Az/Hgte tonen/verbergen Aan- of uitschakelen van het tonen van de genoemde gegevens voor de muispositie in de statusbalk Instellingen Statuskbalk Veld RK/Dec tonen/verbergen Aan- of uitschakelen van het tonen van de genoemde gegevens voor de muispositie in de statusbalk Instellingen Kleurenschema's Dit submenu bevat alle reeds gedefinieerde kleurenschema's, ook de zelf gemaakte. Door het kiezen van één ervan wordt dat schema automatisch ingesteld. Instellingen GV-symbolen Dit submenu geeft een lijst van de beschikbare GV- (Gezichtsveld) symbolen. Het GV-symbool wordt in het midden van het beeld geplaatst. U kunt kiezen uit een lijst van reeds gedefinieerde symbolen (geen symbool, 7x35 verrekijker, een graad, HST WFPC2 of 30m op 1,3cm), of u kunt uw eigen symbolen maken (of bestaande symbolen veranderen) met behulp van het submenuonderdeel GV-symbolen bewerken.... &Ctrl;G Instellingen Geografische locatie instellen... Kiezen van een andere geografische locatie Instellingen &kstars; instellen... Wijzigen van de instellingen van &kstars; Instellingen Opstartassistent... Openen van de Opstartassistent, waarmee u uw geografische locatie eenvoudig kunt instellen en enkele extra gegevensbestanden kunt ophalen. Het menu <guimenu >Help</guimenu > &help.menu.documentation; Contextmenu ContextmenuBeschrijving Het contextmenu dat u met rechtsklikken oproept is, zoals de naam al aangeeft, contextgevoelig. Dit betekent dat het afhankelijk is van op welk type object er wordt geklikt. Hieronder volgt een lijst van alle mogelijke contextmenu's, samen met het objecttype waar het bij hoort [tussen vierkante haken]. [Alle] Identificatie en type: de bovenste een tot drie regels zijn bestemd voor de naam of namen van het object, en het type. Bij sterren wordt hier ook het spectraaltype getoond. [Alle] Op de volgende drie regels staan de opkomst-, ondergangs- en doorgangstijden. [Alle] Centreren en volgen: Centreert de sterrenkaart op deze positie, en zet volgen aan. Ditzelfde bereikt u door te dubbelklikken. [Alle] Hoekafstand tot...: In deze modus wordt een stippellijn getrokken van het eerste doelobject naar de plaats in de sterrenkaart van de muisaanwijzer. Wanneer u nu het contextmenu opvraagt voor het tweede object, dan ziet u in het menu de optie Hoekafstand berekenen. Als u deze selecteert wordt de hoekafstand van de twee objecten getoond in de statusbalk. U kunt met behulp van de Esc-toets deze modus verlaten zonder dat een hoek wordt gemeten. [Alle] Details opent het venster Details van Object. [Alle] Naam tonen. Toont permanent de naam van het object. Indien bij het object al de naam ervan staat zal hier Naam verwijderen staan. [Alle] Toon ... afbeelding. Haalt een afbeelding van het object op van het internet en toont deze. Op de plaats van de "..." komt een korte beschrijving te staan van de afbeelding. Voor een object kunnen in het contextmenu meerdere afbeeldingen beschikbaar zijn. [Alle] ... pagina. Toont een webpagina met informatie over het object in uw webbladerprogramma. Op de plaats van de "..." komt een korte beschrijving van de webpagina te staan. Voor een object kunnen meerdere webpagina's beschikbaar zijn in het contextmenu. [Alle benoemde objecten] Objecten aan de hemel Internetkoppelingen Aanpassen Koppeling toevoegen...: Hiermee kunt u zelf koppelingen toevoegen aan het contextmenu van elk object. Er wordt een klein venster geopend waarin u het &URL;-adres van de koppeling kunt invullen, met de tekst die u in het contextmenu wilt opnemen. Er zijn ook een paar keuzerondjes, waarmee u kunt aangeven of het &URL;-adres een afbeelding betreft, of een HTML-document, zodat &kstars; "weet" of een webbladerprogramma of een programma waarmee een afbeelding kan worden getoond, moet worden gestart. U kunt hiervan gebruik maken om koppelingen naar bestanden op uw eigen harde schijf toe te voegen, zodat u dit kunt gebruiken om in &kstars; koppelingen te maken naar waarnemingslogs en andere informatie over objecten. Uw eigen koppelingen worden automatisch geladen wanneer &kstars; wordt gestart, en worden opgeslagen in de map ~/.trinity/share/apps/kstars/, in de bestanden myimage_url.dat en myinfo_url.dat. Een zelf opgebouwde uitgebreide lijst met koppelingen kunt u wellicht naar ons toesturen, we zouden die graag in de volgende versie van &kstars; opnemen! Opdrachten via het toetsenbord Opdrachten Toetsenbord Besturingstoetsen Besturingstoetsen Toetsenbord Pijltjestoetsen Gebruik de pijltjestoetsen voor het verplaatsen van het beeld. Door de &Shift;-toets ingedrukt te houden wordt de snelheid verdubbeld. + / - In-/uitzoomen &Ctrl;Z Herstellen van de standaard zoom-instelling &Ctrl;&Shift;Z In- of uitzoomen naar een opgegeven gezichtsveldhoek 0–9 Kijkrichting instellen op een object in ons zonnestelsel: 0: Zon 1: Mercurius 2: Venus 3: Maan 4: Mars 5: Jupiter 6: Saturnus 7: Uranus 8: Neptunus 9: Pluto Z Kijken naar het Zenit, dus recht naar boven N Kijken naar het Noorden E Kijken naar het Oosten S Kijken naar het Zuiden W Kijken naar het Westen &Ctrl;T Aan- en uitzetten van volgen < Laat de simulatieklok één tijdstap achteruit gaan > Laat de simulatieklok één tijdstap vooruit gaan Sneltoetsenvoor het menu Opdrachten Menu Sneltoetsen &Ctrl;N Openen van een nieuw venster in &kstars; &Ctrl;W Sluiten van een venster in &kstars; &Ctrl;D Extra gegevens ophalen &Ctrl;O Openen FITS-afbeelding in de FITS-bewerker &Ctrl;I Exporteren sterrenkaart naar een bestand &Ctrl;R Een DCOP-script van &kstars; uitvoeren &Ctrl;P Afdrukken van de huidige sterrenkaart &Ctrl;Q Afsluiten van &kstars; &Ctrl;E Simulatieklok gelijk laten lopen met de systeemtijd &Ctrl;S Instellen simulatieklok op een op te gegeven datum en tijd &Ctrl;&Shift;F Omschakelen naar volledig scherm of terug Spatie Omschakelen tussen Horizontale- en Equatoriale Coördinaten F1 Openen van het Handboek van &kstars; Acties voor het geselecteerde object Objecten aan de hemel Acties via het toetsenbord Met elk van de volgende toetsaanslagen wordt een actie uitgevoerd op het geselecteerde object. Het geselecteerde object is het laatst aangeklikte object (naam staat in de statusbalk). U kunt ook de Shifttoets ingedrukt houden, in dat geval wordt de actie uitgevoerd op het gecentreerde object (in de kijkrichting). D Open het venster Details van Object voor het geselecteerde object L Toon wel/niet de naam van het geselecteerde object O Het geselecteerde object toevoegen aan de waarneemlijst P Het contextmenu openen van het geselecteerde object T Wel/niet het spoor tonen van het geselecteerde object (alleen objecten in zonnestelsel) Sneltoetsen hulpmiddelen &Ctrl;F Openen van het venster Object zoeken, zodat u hierin een object kunt selecteren waar u naar wilt kijken &Ctrl;M Openen van het venster Kijkrichting met de hand instellen, u kunt dan de kijkrichting volgens de RK/Dec of Az/Hgte met de hand instellen [ / ] Start/stop de meting van de hoekafstand op de huidige positie van de muisaanwijzer. De hoekafstand tussen begin- en eindpunten is te zien in de statusbalk. &Ctrl;G Openen van het hulpmiddel Geografische locatie instellen &Ctrl;C Openen van het hulpmiddel AstroRekenmachine &Ctrl;V Openen van het hulpmiddel AAVSO lichtkrommen &Ctrl;A Openen van het hulpmiddel Hoogte vs. tijd &Ctrl;U Openen van het hulpmiddel Wat is er vanavond te zien? &Ctrl;B Openen van het hulpmiddel Scriptbouwer &Ctrl;Y Openen van het hulpmiddel Zonnestelsel &Ctrl;J Openen van het hulpmiddel Manen van Jupiter &Ctrl;L Openen van het hulpmiddel Waarneemlijst Besturing met de muis Opdrachten Muis Besturingstoetsen Muis Bewegen van de muis De coördinaten (RK/Dec en Az/Hgte) van de muisaanwijzer zijn voortdurend zichtbaar in de statusbalk Vasthouden van de muisaanwijzer boven object De naam van het object, het dichtst bij de plaats van de muisaanwijzer in de sterrenkaart, is tijdelijk zichtbaar. Linksklikken Objecten aan de hemel Identificeren De naam tonen, in de statusbalk, van het object dat het dichtst bij de plaats van de muisaanwijzer in de sterrenkaart is. Dubbelklikken Objecten aan de hemel Centreren Centreren en volgen van de locatie of het object dat het dichtst bij de positie van de muisaanwijzer in de sterrenkaart is, en waarop wordt dubbelgeklikt. Door op een informatievak te dubbelklikken wordt extra informatie getoond of juist niet. Rechtsklikken Objecten aan de hemel Oproepen van een contextmenu voor Openen van het contextmenu voor de locatie of het object dat het dichtste bij de positie van de muisaanwijzer in de sterrenkaart is. Draaien van het muiswiel In- en uitzoomen. Zonder muiswiel kunt u de middelste knop ingedrukt houden en in verticale richting slepen. Klikken en slepen Slepen van de sterrenkaart Het beeld verplaatsen, waarbij de sleepbeweging wordt gevolgd. &Ctrl;+slepen van de sterrenkaart Maken van een rechthoekig gebied in de kaart. Zodra de muisknop wordt losgelaten wordt er ingezoomd op dit rechthoekige gebied. Slepen van een informatievak Verplaatsen van een informatievak in de kaart. Informatievakken blijven kleven aan de randen van een venster, zodat zij op de rand blijven als een venster wordt vergroot of verkleind.