path: root/tde-i18n-nl/docs/tdebase/userguide/installation.docbook

<chapter id="installation">
<title>Installatie </title>

<epigraph>
<attribution>Linus Torvalds, nadat een nieuwe Beta kernel een van zijn bestandssystemen grondig had bedorven</attribution>
<para>fsck's die het geheugen dumpen maken me tamelijk zenuwachtig</para>
</epigraph>

<para>Maakt u zich geen zorgen! Hoewel het gebruik van sommige Beta-software heel wat last kan veroorzaken, is het onwaarschijnlijk dat het installeren van KDE uw harde schijf kan bederven. In feite is dit hoofdstuk bedoeld om u door de installatie heen te begeleiden, zodat u zo snel mogelijk (en met zo weinig mogelijk kopzorgen) uw nieuwe bureaublad kunt bewonderen. Zoals altijd met het installeren van vensterbeheerders is het raadzaam dat u al uw configuratiebestanden voor X11 opslaat voordat u begint. Als u de precieze locatie ervan niet weet, probeert u alle verborgen (<filename>.*</filename>) bestanden in uw persoonlijke map en in de map <filename>/usr/X11/lib/X11/xdm</filename>. </para> 

<sect1 id="requirements">
<title>Vereisten </title>

<para>Voordat u met de installatie van KDE begint moet u nagaan of uw systeem aan de volgende eisen voldoet: </para>

<itemizedlist>

<listitem><para>Een werkend UNIX- systeem dat compatibel is met POSIX. Tot de UNIX-en waarvan bekend is dat die met KDE werken behoren: Linux, FreeBSD, Solaris, HP-UX en MkLinux. Wij werken eraan dat KDE spoedig voor meer platforms beschikbaar zal zijn. </para></listitem>

<listitem><para>Enige vrije ruimte op de partitie van de harde schijf waarin <filename>/opt/kde</filename> moet komen. We raden u aan ongeveer 50 MB hiervoor te reserveren als uw systeem gedeelde bibliotheken ("shared libraries") ondersteunt, en aanzienlijk meer als dit niet het geval is. Als het nodig is of uw wens dat KDE vanaf de "source tree" (boomstructuur van bronbestanden) wordt opgebouwd, moet u ongeveer 100 MB reserveren in <filename>/usr/src</filename>. </para></listitem>

<listitem><para>Een draaiend X11-systeem met of zonder <application>xdm</application>. Als u nog geen X-Windowsysteem hebt geïnstalleerd, kijkt u dan eerst op uw installatiemedia of daar een installeerbare versie op staat. Als u geen enkele werkende versie kunt vinden, ga dan naar de <ulink url="http://www.xfree86.org">XFree86-website</ulink> om daar meer informatie te vinden hoe u een X Windowsysteem kunt verkrijgen en installeren, of neem contact op met uw UNIX- leverancier voor ondersteuning. </para></listitem>

<listitem><para>De &Qt;-bibliotheken, versie 3.2 of hoger. U kunt deze verkrijgen op <ulink url="ftp://ftp.trolltech.com/qt">Troll Tech's FTP Server</ulink> in tgz formaat. </para>
</listitem>
</itemizedlist>

<warning><para>Een waarschuwing voordat u begint: voordat u een vorige versie van &kde; vernieuwt raden we u aan het volgende te doen:</para>

<screen><command>cd <filename>/opt/kde</filename></command> 
<command>tar <option>cfvz <replaceable>~/KDE-oude-versie-backup.tar.gz</replaceable> * </option></command>

Hiermee wordt de oude KDE-versie opgeslagen voor het geval dat er iets mis gaat (vert)
</screen>
</warning>

</sect1>

<sect1 id="linux-installing-rpms">
<title>Linux: Installeren van RPMs voor RedHat, Caldera en SuSE.</title>

<para>De eenvoudigste manier om KDE te installeren is met RPM's. Ga naar uw favoriete mirror voor KDE en ga daar naar de map <filename>/pub/kde/stable/distribution/rpm</filename>. Daar vindt u mappen voor verschillende besturingssystemen. Op dit moment voor i386, alpha en sparc-architecturen.U kunt de RPM-pakketten ook vinden op de "contrib sites" voor RedHat, zoals sunsite.unc.edu of ftp.redhat.com.

Een mirror (spiegel) is een website met precies dezelfde bestanden, en dient om de originele website te ontlasten. Bovendien is de verbinding met een nabije mirror mogelijk sneller (vert). </para>

<para>Het basissysteem bestaat uit de bestanden <filename>kde-<replaceable>component</replaceable>.<replaceable>architectuur</replaceable>.rpm</filename>. U hebt minstens tdesupport, tdelibs and tdebase nodig. Na het ophalen van de basis kunt u ook de andere RPM's ophalen waarvan u denkt dat ze van nut kunnen zijn.

De architectuur (zoals i386, alpha of sparc en andere) wordt bepaald door het type processor (vert.). </para>

<para>Hierna kunt u beginnen met de installatie van het basissysteem. Als u KDE voor de eerste keer installeert, gebruik dan </para>

<screen><userinput><command>rpm</command> <option>-i</option> <filename>tdesupport.arch.rpm</filename></userinput>
<userinput><command>rpm</command> <option>-i</option> <filename>tdelibs.arch.rpm</filename></userinput>
<userinput><command>rpm</command> <option>-i</option> <filename>tdebase.arch.rpm</filename></userinput>

arch is natuurlijk de naam van uw architectuur.
</screen>
 
<important><para>Het is belangrijk dat u de componenten in de opgegeven volgorde installeert, en dat zij voor (eerder dan) alle andere componenten van KDE worden geïnstalleerd.</para></important>

<para>Als u een vorige versie vernieuwt, kunt u proberen  <screen><userinput><command>rpm</command> <option>-Uvh</option> <filename>kde-<replaceable>component</replaceable>.<replaceable>arch</replaceable>.rpm</filename></userinput>
</screen>
</para>

<para>Nogmaals, de opgegeven volgorde moet worden aangehouden, en deze componenten moeten voor (eerder dan) alle andere KDE-componenten worden geïnstalleerd.</para>

<para>Hierdoor wordt het basissysteem uitgepakt en standaard geïnstalleerd in <filename>/opt/kde</filename>.</para>

<para>Als het installeren van de basispakketten goed is verlopen kunt u de overige pakketten op dezelfde manier installeren (nogmaals met de optie <option>-Uvh</option> in plaats van <option>-i</option> als u een bestaande versie vernieuwt). </para>

</sect1>

<sect1 id="installing-debian">
<title>Linux: Installeren van <acronym>DEB</acronym>'s voor debian</title>

<para>Ook de installatie voor een Debian-systeem is tamelijk eenvoudig. U zult alleen KDE 2.0-pakketten kunnen vinden voor Debian 2.2 (Potato) en 3.0 (Woody). We beschrijven hier de installatie van de pakketten voor Debian 2.2, de stabiele versie, omdat Debian 3.0 zich nog in de ontwikkelingsfase bevindt. De installatie voor beide versies is echter bijna hetzelfde. Het voornaamste verschil is dat KDE officieel is opgenomen in Debian 3.0 en het niet nodig is dat u voor de deb-pakketten voor KDE een speciale locatie toewijst.</para>

<para>De eerste stap is uw systeem te vertellen waar het de deb-pakketten voor KDE kan vinden. Een lijst met locaties voor de Debian-pakketten wordt op uw harde schijf bewaard in <filename>/etc/apt/sources.list</filename>. Aan dat bestand moet u de regel toevoegen: <userinput>http://kde.tdyc.com/ stable kde2</userinput></para>

 
<para>Daarna moet u uw locale gegevensbank voor pakketten ("local package database") vernieuwen zodat uw systeem weet dat er nieuwe pakketten beschikbaar zijn. Type de volgende opdracht:</para>

<screen><userinput><command>apt-get</command> <option>update</option></userinput>
</screen>
 
<para>Tenslotte moet u de basiscomponenten van KDE installeren. Dit doet u door te typen:</para>

<screen><userinput><command>apt-get</command> <option>install tdebase</option></userinput>
</screen>
 
<para>Als u andere KDE-componenten wilt installeren moet u enkele van deze, of alle, opties proberen:</para>

<screen><userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdenetwork</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdeadmin</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdetoys</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdeutils</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdemultimedia</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdegraphics</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdepim</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdegames</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-koffice</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install tdebase-docs</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install tdm</option></userinput>
</screen>

<para>U wilt misschien ook uw taal installeren.</para>

<screen><userinput><command>apt-get</command> <option>install
tde-i18n-<replaceable>xx</replaceable></option></userinput>
 </screen>
<para>waarin <replaceable>xx</replaceable> door uw landcode moet worden vervangen (voor Nederlands is dit nl).</para>

<para>De besturingsbestanden voor KDE-applicaties komen in <filename class="directory">/etc/kde2</filename>, de uitvoerbare bestanden in <filename class="directory">/usr/bin</filename> en de meeste hulpbestanden in <filename class="directory">/usr/share</filename> in verschillende mappen. </para>

<para>Als u een vorige versie van KDE vernieuwt, moet u de volgende stappen doen. Allereerst vernieuwt u het bestand <filename>/etc/apt/sources.list</filename> door de regel met de locatie voor de KDE-pakketten te vervangen door de regel <userinput>http://kde.tdyc.com/ stable kde2</userinput>. Ten tweede moet u uw gegevensbank voor pakketten vernieuwen:</para>

<screen><userinput><command>apt-get</command> <option>update</option></userinput>
</screen>
 
<para>Tenslotte kunt u het basissysteem voor KDE installeren:</para>

<screen><userinput><command>apt-get</command> <option>install tdebase</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>dist-upgrade</option></userinput>
</screen>
 
<para>Als u andere KDE-componenten wilt installeren moet u enkele van deze, of alle, opties proberen:</para>

<screen><userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdenetwork</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdeadmin</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdetoys</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdeutils</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdemultimedia</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdegraphics</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdepim</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-tdegames</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install task-koffice</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install tdebase-docs</option></userinput>
<userinput><command>apt-get</command> <option>install tdm</option></userinput>
</screen>

</sect1>

<sect1 id="source-distribution">
<title>Het compileren van de bronbestanden op andere systemen </title>

<para>Als uw distributie van Linux geen RPM- of DEB-archiefformaat kent, of als u geen Linux gebruikt, moet u zelf KDE compileren. In de toekomst willen we een binaire distributie leveren met daarin een eigen installatieprogramma. </para>

<para>Om KDE goed te kunnen compileren en installeren moet het volgende reeds op uw harde schijf zijn geïnstalleerd: </para>

<itemizedlist>
<listitem><para>Een ANSI-C compiler, <abbrev>bv.</abbrev> de <abbrev>GNU</abbrev> C compiler. </para></listitem>
<listitem><para>Een ANSI-C++ compiler, <abbrev>bv.</abbrev> <abbrev>GNU</abbrev> C++. </para></listitem>
<listitem><para>Het hulpprogramma <application>make</application>. </para></listitem>
<listitem><para>Qt ontwikkelingsversie 2.2 of hoger (development).</para></listitem>
<listitem><para>X11 ontwikkelingsversie (development, zg. includebestanden ontbreken vaak) </para></listitem>
</itemizedlist>

<para>Wanneer u alle nodige hulpprogramma's hebt, gaat u naar uw favoriete KDE-mirror en haalt u daar de volgende bestanden op uit de map <filename>/pub/kde/stable/<replaceable>nieuwste versie</replaceable></filename>:</para>

<itemizedlist>
<listitem><para><filename>tdesupport-<replaceable>versie</replaceable>.tar.gz</filename></para></listitem>
<listitem><para><filename>tdelibs-<replaceable>versie</replaceable>.tar.gz</filename>
</para></listitem>
<listitem><para><filename>tdebase-<replaceable>versie</replaceable>.tar.gz</filename></para></listitem>
<listitem><para>alle andere pakketten die u wenst te installeren. We raden u aan om tenminste tdeutils op te halen (utils: van utilities = hulpprogramma's, vert.) </para></listitem>
</itemizedlist>

<para>In alle bovenstaande gevallen is <replaceable>versie</replaceable> het huidige versienummer. Als u alles dat u nodig hebt hebt opgehaald pakt u deze bestanden uit in <filename>/usr/src</filename>. Hierdoor krijgt u de volgende mappenstructuur:</para>

<itemizedlist>
<listitem><para><filename>/usr/src/tdesupport</filename></para></listitem>
<listitem><para><filename>/usr/src/tdelibs</filename></para></listitem>
<listitem><para><filename>/usr/src/tdebase</filename></para></listitem>
<listitem><para><filename>/usr/src/...</filename> (de eventuele andere pakketten)</para></listitem>
</itemizedlist>

<para>Zorg ervoor dat u schrijfrechten hebt in <filename>/opt/kde</filename>.</para>

<para>Hierna moet u de pakketten compileren en installeren met: </para>

<procedure>
<step><para><command>cd</command> naar de map waarin het pakket is dat u wilt installeren (zie boven)</para></step>
<step><para><command>./configure</command> (met de opties die u wilt)</para></step>
<step><para><command>make</command></para></step>
<step><para><command>make install</command></para></step>
</procedure>

<para>Doe het bovenstaande met alle pakketten die u wilt installeren.</para>

<note><para>Deze instructies gelden niet alleen voor KDE-pakketten, maar voor zo goed als alle bronpakketten die er zijn. </para></note>

<para>In elk configuratiescript zijn enkele opties beschikbaar. Sommige daarvan zijn gelijk voor alle pakketten en andere zijn er alleen voor een bepaald pakket. Het volgende is een klein gedeelte van <command>configure <option>--help</option></command> in tdelibs:</para>

<screen><computeroutput>
 Installation directories:
  --prefix=PREFIX         install architecture-independent files in PREFIX
                          [/usr/local/kde-cvs]
...
Optional Features:
  --disable-FEATURE       do not include FEATURE (same as --enable-FEATURE=no)
  --enable-FEATURE[=ARG]  include FEATURE [ARG=yes]
  --disable-fast-perl     disable fast Makefile generation (needs perl)
  --enable-debug=ARG    enables debug symbols (yes|no|full) default=no
  --disable-debug         disables debug output and debug symbols default=no
  --enable-strict         compiles with strict compiler options (may not work!)
  --disable-warnings      disables compilation with -Wall and similar
... 
</computeroutput>
</screen>

<para>Verschillende opties zijn niet vereist en slechts aanwezig om bepaalde bekende problemen te omzeilen (&eg; <option>--disable-FEATURE</option>). Omdat sommige opties wel belangrijk zijn, bijvoorbeeld <emphasis>--with-shadow</emphasis>, moet u altijd de opties die beschikbaar zijn goed bekijken.</para>

<para>Belangrijk is de optie <option>--prefix</option>. Met deze optie geeft u het pad op waarin configure moet gaan installeren (voor tdesupport en tdelibs) of waar de bibliotheken moeten worden gezocht (voor de andere pakketten). Standaard zal configure zoeken in <filename>/usr/local/kde</filename>. Als u &kde; wilt installeren in <filename>/opt/kde</filename> moet u de opdracht <command>configure <option>--prefix /opt/kde</option></command> geven.</para>

<para>Als u de &Qt;-bibliotheken op een ongewone plaats hebt geïnstalleerd, in bijvoorbeeld <filename>$HOME/src/qt</filename>, dan moet u de opdracht <command>configure <option>--with-qt-dir=$HOME/src/qt</option></command> gebruiken. Standaard zoekt configure op de meest voorkomende plaatsen voor &Qt; voordat het het zoeken opgeeft.</para>

<para>Als u problemen hebt die u niet kunt oplossen, stuurt u een kopie van het bestand <filename>config.log</filename> naar het adres in het README-bestand dat bij het pakket behoort dat die problemen heeft veroorzaakt.</para>

<para>U moet KDE in de volgende volgorde installeren: arts, tdelibs, en daarna de pakketten voor de toepassingen (zoals tdebase). Alle pakketten voor de toepassingen zouden alleen afhankelijk moeten zijn van tdelibs, zodat u ze tegelijkertijd kunt compileren (op een krachtige computer).</para>

<para>Als u wilt profiteren van een multiprocessorsysteem, probeer dan <command>make <option> -j <replaceable>aantal processors</replaceable> </option></command> in plaats van <command>make</command>. </para>

<sect2>
<title>Notities die afhankelijk zijn van het platform (type besturingssysteem) </title>

<sect3>
<title>Linux </title>

<para>Voor &Linux;, zijn de meeste hulpprogramma's die nodig zijn om &kde; te compileren te vinden op <ulink url="ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/GCC">ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/GCC</ulink> of op <ulink url="ftp://sunsite.unc.edu/pub/GNU">ftp://sunsite.unc.edu/pub/GNU</ulink>. De Qt-bibliotheken kunt u vinden op <ulink url="ftp://ftp.troll.no/pub/qt/source">ftp://ftp.troll.no/pub/qt/source</ulink>, waar ze beschikbaar zijn als broncode. U vindt daar ook gedetailleerde instructies hoe die te compileren.Include-bestanden voor X11-programma's moeten te vinden zijn op <ulink url="ftp://ftp.xfree86.org">ftp://ftp.xfree86.org</ulink> in de sectie xdevel. </para>

</sect3>
</sect2>
</sect1>

<sect1 id="suse-install">
<title>Vereiste aanpassingen van uw configuratiebestanden </title>
<para>Nadat u de binaire (programma-(vert)) bestanden van KDE in hun bestemmingsmap hebt geplaatst moeten er een aantal aanpassingen worden aangebracht in uw opstartscripts. </para>
<para>De volgende werkwijze is getest op SuSE Linux 5.0 en zou ook op de andere populaire UNIXen moeten werken. <emphasis>Maak altijd backups van uw configuratiebestanden voordat u er veranderingen in aanbrengt!</emphasis>. Voeghet volgende toe aan het einde van uw bestand /etc/profile: </para>
<para> 
<screen>export PATH=$PATH:/opt/kde/bin 
export TDEDIR=/opt/kde
</screen>
 </para>
<para>Vervolgens wijzigt u het bestand .xinitrc in uw persoonlijke map. Zoek de regel waarin uw vensterbeheerder wordt gestart en vervang die door <literal>starttde</literal>.</para>
<para>Nu alles is geïnstalleerd dat nodig is om KDE te draaien, kunt u naar Hoofdtuk 4 gaan waarin u KDE voor de eerste keer start. Als er iets mis gaat kan het zijn dat u KDE zelf zult moeten compileren. Lees <emphasis> <link linkend="source-distribution">Het compileren van de bronbestanden op andere systemen</link> </emphasis> voor meer informatie. </para>
<para>We hebben geprobeerd de installatie zo waterdicht mogelijk te maken, zodat u geen serieuze problemen zou moeten ontmoeten tenzij u een erg exotisch systeem hebt. Mocht u toch moeilijkheden ondervinden dan nodigen we u uit gebruik te maken van de <link linkend="mailing-lists">the KDE-mailinglijsten</link>. </para>
</sect1>
</chapter>