blob: 6b39fddb993b9235215201197c3d2b07e2609fb4 (
plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
|
<sect1 id="ai-luminosity">
<sect1info>
<author><firstname>Jasem</firstname> <surname>Mutlaq</surname> <affiliation><address>
</address></affiliation>
</author>
</sect1info>
<title>Jasność</title>
<indexterm><primary>Jasność</primary>
<seealso>Strumień pola</seealso>
</indexterm>
<para><firstterm>Jasność</firstterm> jest ilością energii emitowanej przez gwiazdę w jednostce czasu. </para>
<para>Wszystkie gwiazdy emitują światło w szerokim zakresie częstotliwości widma elektromagnetycznego, od niskoenergetycznych fal radiowych do wysok-energetycznych promieni gamma. Gwiazdy emitujące energię głównie w ultrafiolecie produkują więcej energii niż gwiazdy emitujące w podczerwieni. Dlatego jasność jest miarą energii emitowanej przez gwiazdę w całym zakresie fal. Zależność między długością fali a energią opisuje wzór Einsteina E = h * v, gdzie v jest częstotliwością a h stałą Plancka, natomiast E jest energią fotonu. Zatem krótsza długość fali (większa częstotliwość) odpowiada większej energii. </para>
<para>Przykład: długość fali lambda = 10 metrów leży w radiowej części widma elektromagnetycznego i odpowiada częstotliwości f = c / lambda = 3 * 10^8 m/s / 10 = 30 MHz gdzie c jest prędkością światła. Energia fotonu wynosi E = h * v = 6.625 * 10^-34 J s * 30 Mhz = 1.988 * 10^-26 dżuli. Światło widzialne natomiast to krótsze długości fali czyli większe częstotliwości. Foton o długości fali lambda = 5 * 10^-9 metrów (zielonkawy) ma energię E = 3.975 * 10^-17 dżuli czyli miliard razy większą niż foton radiowy. Podobnie foton światła czerwonego (długość fali = 700 nm) ma energię mniejszą niż foton światła fioletowego (długość fali = 400 nm). </para>
<para>Jasność zależy zarówno od temperatury, jak i powierzchni. Biorąc pod uwagę, że paląca się belka emituje więcej energi niż zapałka, mimo iż mają tą samą temperaturę, jest to całkiem logiczne. Podobnie pręt żelazny nagrzany do temperatury 2000 stopni emituje więcej energi niż nagrzany do 200 stopni. </para>
<para>Jasność jest fundamentalną miarą astronomii i astrofizyki. Większość informacji, jaką posiadamy na temat obiektów niebieskich pochodzi z analizy ich światła. Dzieje się tak dlatego, że wszystkie procesy fizyczne zachodzące wewnątrz gwiazd mają odzwierciedlenie w emitowanym przez nie świetle. Jasność mierzona jest w jednostkach energii na sekundę. Astonomowie preferują używanie ergów zamiast watów. </para>
</sect1>
|
