diff options
Diffstat (limited to 'koffice-i18n-nl/docs/koffice/kspread/a11y.docbook')
| -rw-r--r-- | koffice-i18n-nl/docs/koffice/kspread/a11y.docbook | 513 |
1 files changed, 513 insertions, 0 deletions
diff --git a/koffice-i18n-nl/docs/koffice/kspread/a11y.docbook b/koffice-i18n-nl/docs/koffice/kspread/a11y.docbook new file mode 100644 index 00000000..4cae7901 --- /dev/null +++ b/koffice-i18n-nl/docs/koffice/kspread/a11y.docbook @@ -0,0 +1,513 @@ +<chapter id="a11y"> +<chapterinfo> +<authorgroup> +<author +><firstname +>Gary</firstname +> <surname +>Cramblitt</surname +> </author> +<othercredit role="translator" +><firstname +>Natalie</firstname +> <surname +>Koning</surname +><affiliation +><address +> <email +>nat@switch.demon.nl</email +></address +></affiliation +> <contrib +>Vertaler</contrib +></othercredit +> +</authorgroup> +</chapterinfo> + +<title +>Voor gebruikers met een handicap</title> +<para +>In dit hoofdstuk van de documentatie worden de functies beschreven die &kspread; toegankelijk maken voor gebruikers met een handicap. Sommige van deze functies zijn van toepassing op heel &kde; en worden ingesteld in <ulink url="help:kcontrol" +>&kcontrolcenter;</ulink +>. Sommige zijn van toepassing op alle &koffice;-componenten, en sommige zijn specifiek voor &kspread;.</para> + +<sect1 id="a11y-install"> +<title +>De <command +>kdeaccessibility</command +>-module installeren</title> +<indexterm +><primary +>kdeaccessibility</primary +></indexterm> +<para +>Het merendeel van de functies die in dit hoofdstuk beschreven worden, komen beschikbaar wanneer de <command +>kdeaccessibility</command +>-module geïnstalleerd wordt. De <command +>kdeaccessibility</command +>-module maakt deel uit van het &kde;-project <ulink url="http://www.kde.org" +>http://www.kde.org</ulink +>. Het <command +>kdeaccessibility</command +>-pakket is verkrijgbaar op &kde-ftp;, de ftp-site van het &kde;-project. </para> + +<para +>Veel distributies bieden voorgecompileerde binaire pakketten op hun ftp-site aan. Kijk op de website van uw distributie voor meer informatie.</para> + +<para +>U kunt meer informatie over &kde;-accessibility vinden op <ulink url="http://accessibility.kde.org/" +>http://accessibility.kde.org/</ulink +>. </para> +</sect1> + +<sect1 id="a11y-sight"> +<title +>Visuele handicaps</title> +<indexterm +><primary +>Visuele handicaps</primary +></indexterm> + +<note +><para +>&kspread;is niet bruikbaar voor blinden. Hopelijk komt er een algemene schermlezer voor blinden beschikbaar in toekomstige versies van &kde;. </para +></note> + +<sect2 id="a11y-theming"> +<title +>Thema's</title> +<indexterm +><primary +>Thema's</primary +></indexterm> +<para +>Voor gebruikers met minder zicht of met een lichtallergie zijn er verscheidene functies beschikbaar in het &kcontrolcenter;. Bij <menuchoice +> <guimenu +>Uiterlijk & thema's</guimenu +> <guimenuitem +>Themabeheer</guimenuitem +></menuchoice +> kunt u uit verscheidene thema's kiezen. Als u allergisch voor licht bent, zijn de thema's <guilabel +>HighContrastDark</guilabel +> of <guilabel +>HighContrastLight</guilabel +> misschien nuttig. Als u moeite hebt met het lezen van kleine letters of het onderscheiden van kleine pictogrammen, gebruik dan <guilabel +>HighContrastDark-big</guilabel +> of <guilabel +>HighContrastLight-big</guilabel +>, deze thema's maken de tekst, de knoppen en de pictogrammen groter. In hetzelfde dialoogvenster kunt u ook de achtergrond, de kleuren, het lettertype en de pictogrammen aanpassen. Er is ook een verzameling monochrome pictogrammen beschikbaar. </para> + +<tip +><para +>Als u één van de <guilabel +>Big</guilabel +>-thema's kiest, kan het gebeuren dat sommige vensters te groot voor uw monitorscherm zijn. De aanschaf van een grotere monitor kan dit verhelpen. U kunt de delen van het venster die niet zichtbaar zijn naar het zichtbare gebied verplaatsen door de &Alt;-toets ingedrukt te houden terwijl u het venster met de &LMB; versleept. Als u moeite hebt met het werken met de muis, kunt u op <keycombo action="simul" +>&Alt;<keycap +>F3</keycap +></keycombo +> drukken en in het systeemmenu <menuchoice +><guimenuitem +>Verplaatsen</guimenuitem +></menuchoice +> kiezen. Verplaats de vensters met de pijltoetsen en druk daarna op <keycap +>&Esc;</keycap +>. </para +></tip> + +</sect2> + +<sect2 id="a11y-kmagnifier"> +<title +>&kmagnifier;</title> +<indexterm +><primary +>vergrootglas</primary +></indexterm> +<para +>De <command +>kdeaccessibility</command +>-module bevat een toepassing om (gedeelten van) het scherm te vergroten: <ulink url="help:kmag" +>&kmagnifier;</ulink +>. Als deze toepassing geïnstalleerd is, kunt u deze opstarten via <menuchoice +><guimenu +>K-Menu</guimenu +><guimenuitem +>Hulpmiddelen</guimenuitem +> <guimenuitem +>Vergrootglas</guimenuitem +></menuchoice +>. </para> +</sect2> + +<sect2 id="a11y-tts"> +<title +>Tekst-naar-Spraak</title> +<indexterm +><primary +>Tekst-naar-Spraak</primary +></indexterm> +<indexterm +><primary +>TNS</primary +></indexterm> +<para +>De <command +>kdeaccessibility</command +>-module bevat een Tekst-naar-Spraak-component, KTTS. Als KTTS geïnstalleerd is, kunt u &kspread; instellen om de tekst onder de muiswijzer of de tekst van elk beeldelement dat de focus krijgt uit te spreken. Voordat u deze functie kunt gebruiken, moet u KTTS instellen. Zie <ulink url="help:kttsd" +>Het handboek van KTTS</ulink +> voor details. Om de TNS-functie in &kspread; in te schakelen, kiest u het menu <menuchoice +><guimenu +>Instellingen</guimenu +> <guimenuitem +>&kspread; instellen...</guimenuitem +></menuchoice +>. Er verschijnt een dialoogvenster. Klik op <guilabel +>TNS</guilabel +> om de volgende instellingen te wijzigen:</para> + +<screenshot> +<mediaobject> +<imageobject +><imagedata fileref="tts.png" format="PNG"/></imageobject> +</mediaobject> +</screenshot> + +<variablelist> +<varlistentry> +<term +><guilabel +>Beeldelement onder muisnwijzer uitspreken</guilabel +></term> +<listitem +><para +>Als deze optie ingeschakeld is, spreekt &kspread; de tekst op een beeldelement uit zodra de muiswijzer zich op het element bevindt.</para> +</listitem> +</varlistentry> +<varlistentry> +<term +><guilabel +>Beeldelement met focus uitspreken</guilabel +></term> +<listitem +><para +>Als deze optie ingeschakeld is, spreekt &kspread; de tekst op een beeldelement uit zodra het de focus krijgt.</para> +</listitem> +</varlistentry> +<varlistentry> +<term +><guilabel +>Tekstballonnen uitspreken</guilabel +></term> +<listitem +><para +>Als deze optie ingeschakeld is, spreekt &kspread;, naast de tekst op het beeldelement, ook de tekst van de tekstballonnen uit.</para> +</listitem> +</varlistentry> +<varlistentry> +<term +><guilabel +>Wat is dit?-tekst uitspreken</guilabel +></term> +<listitem +><para +>Als deze optie ingeschakeld is, spreekt &kspread;, naast de tekst op het beeldelement, ook de tekst van de Wat is dit?-tekst uit.</para> +</listitem> +</varlistentry> +<varlistentry> +<term +><guilabel +>Zeg of dit uitgeschakeld is</guilabel +></term> +<listitem +><para +>Als deze optie ingeschakeld is, zegt &kspread; "uitgeschakeld" als het beeldelement niet beschikbaar is.</para> +</listitem> +</varlistentry> +<varlistentry> +<term +><guilabel +>Keuzetoetsen uitspreken</guilabel +></term> +<listitem +><para +>Als deze optie ingeschakeld is, spreekt &kspread;, naast de tekst op het beeldelement, ook de bijbehorende keuzetoets uit. Keuzetoetsen zijn de onderstreepte letters in het beeldelement. In het hoofdmenu (menu "Bestand") bijvoorbeeld, is in het item <menuchoice +><guimenuitem +>Afsluiten</guimenuitem +></menuchoice +> de "f" onderstreept. U kunt dit menu-item kiezen door op <keycap +>F</keycap +> te drukken. Om de keuzetoets te laten uitspreken, markeert u deze optie en vult u het woord dat aan de keuzetoets moet voorafgaan in het tekstvak <guilabel +>Voorafgegaan door het woord</guilabel +> in. In het voorbeeld hierboven spreekt &kspread; de tekst "Keuzetoets F" uit.</para> +</listitem> +</varlistentry> +<varlistentry> +<term +><guilabel +>Opvraaginterval</guilabel +></term> +<listitem +><para +>Deze optie bepaalt hoe vaak &kspread; controleert of het beeldelement onder de muiswijzer veranderd is en of er een ander beeldelement de focus heeft gekregen. In het algemeen hoeft u de standaardinstelling niet te wijzigen.</para> +</listitem> +</varlistentry> +</variablelist> + +<note +><para +>Als de optie <guibutton +>TNS</guibutton +> niet in dit dialoogvenster beschikbaar is, is de KTTS-component niet op uw systeem geïnstalleerd. </para +></note> + +<note +><para +>Niet alle beeldelementen worden uitgesproken, de items op de hoofdmenubalk worden bijvoorbeeld niet uitgesproken. </para +></note> + +</sect2> + +</sect1> + +<sect1 id="a11y-motor"> +<title +>Motorische handicaps en werken zonder muis</title> +<indexterm +><primary +>Motorische handicaps</primary +></indexterm> +<indexterm +><primary +>Werken zonder muis</primary +></indexterm> + +<sect2 id="a11y-kmousetool"> +<title +>KMouseTool</title> +<para +>Als u een muis kunt bedienen, maar moeite hebt met het klikken, kan de toepassing <ulink url="help:kmousetool" +>KMouseTool</ulink +> nuttig zijn. U kunt deze toepassing starten via <menuchoice +><guimenu +>K-Menu</guimenu +><guimenuitem +>Hulpmiddelen</guimenuitem +> <guimenuitem +>KMouseTool</guimenuitem +></menuchoice +>. </para> +</sect2> + +<sect2 id="a11y-kbd-xaccess"> +<title +>Mogelijkheden van "XAccess"</title> +<indexterm +><primary +>XAccess</primary +></indexterm> +<indexterm +><primary +>Plakkende toetsen</primary +></indexterm> +<indexterm +><primary +>Langzame toetsen</primary +></indexterm> +<indexterm +><primary +>Stuiterende toetsen</primary +></indexterm> + +<para +>Het &kcontrolcenter; biedt verscheidene toetsenbordfuncties die samen "XAccess" genoemd worden. Hierbij inbegrepen zijn:</para> +<variablelist> +<varlistentry> +<term +>Plakkende toetsen</term> +<listitem +><para +>Deze functie maakt het mogelijk om meta-toetsen zoals &Alt;, &Ctrl;, en &Shift; te gebruiken zonder de toetsen ingedrukt te moeten houden. Dit is nuttig wanneer u het toetsenbord met één vinger of met één hand moet gebruiken. Als "Plakkende toetsen" ingeschakeld is, drukt u op een &Alt;-, &Ctrl;-, of &Shift;-toets en laat u deze weer los, daarna drukt u op een andere toets. Het resultaat is hetzelfde als wanneer beide toetsen tegelijk ingedrukt worden. Druk nogmaals op de &Alt;-, &Ctrl;-, of &Shift;-toets on de plakkende toets uit te schakelen. U kunt deze functie activeren via <menuchoice +><guimenu +>K-Menu</guimenu +> <guimenuitem +>&kcontrolcenter;</guimenuitem +> <guimenuitem +>Regio & toegankelijkheid</guimenuitem +> <guimenuitem +>Toegankelijkheid</guimenuitem +> <guimenuitem +>Modificatietoetsen</guimenuitem +></menuchoice +>.</para> +</listitem> +</varlistentry> +<varlistentry> +<term +>Langzame toetsen</term> +<listitem +><para +>Deze functie is nuttig als u last hebt van trillende handen of als u moeite hebt met het indrukken van de juiste toets. Deze functie voorkomt onbedoelde toetsaanslagen omdat een toets gedurende een bepaalde tijd ingedrukt moet zijn voordat de toets geaccepteerd wordt. U kunt deze functie activeren via <menuchoice +><guimenu +>K-Menu</guimenu +> <guimenuitem +>&kcontrolcenter;</guimenuitem +> <guimenuitem +>Regio & toegankelijkheid</guimenuitem +> <guimenuitem +>Toegankelijkheid</guimenuitem +> <guimenuitem +>Toetsenbordfilters</guimenuitem +></menuchoice +>.</para> +</listitem> +</varlistentry> +<varlistentry> +<term +>Stuiterende toetsen</term> +<listitem +><para +>Deze functie is ook nuttig als u trillende handen hebt. Onbedoelde herhaalde toetsaanslagen worden voorkomen doordat gedurende een bepaalde tijd andere toetsaanslagen niet geaccepteerd worden. U kunt deze functie activeren via <menuchoice +><guimenu +>K-Menu</guimenu +><guimenuitem +>&kcontrolcenter;</guimenuitem +> <guimenuitem +>Regio & toegankelijkheid</guimenuitem +> <guimenuitem +>Toegankelijkheid</guimenuitem +> <guimenuitem +>Toetsenbordfilters</guimenuitem +></menuchoice +>.</para> +</listitem> +</varlistentry> +</variablelist> + +</sect2> + +<sect2 id="a11y-mouse-emulation"> +<title +>Muisemulatie</title> +<indexterm +><primary +>Muisemulatie</primary +></indexterm> +<para +>Met behulp van "Muisemulatie" kunt u de muiswijzer verplaatsen en ermee klikken door het toetsenbord te gebruiken. Druk op <keycombo +>&Alt;<keycap +>F12</keycap +></keycombo +> om deze functie te activeren. Gebruik de pijltoetsen om de muiswijzer naar de gewenste positie te verplaatsen en druk op de <keycap +>spatiebalk</keycap +> om te "klikken". Helaas kunt u "Muisemulatie" nog niet gebruiken om met de &RMB; te klikken of om de muis te verslepen. </para> +</sect2> + +<sect2 id="a11y-mouse-navigation"> +<title +>Muisnavigatie</title> +<indexterm +><primary +>Muisnavigatie</primary +></indexterm> +<para +>Met behulp van deze functie kunt u de muis emuleren door het numerieke toetsenblok van het toetsenbord te gebruiken. U kunt deze functie activeren via <menuchoice +><guimenu +>K-Menu</guimenu +> <guimenuitem +>&kcontrolcenter;</guimenuitem +> <guimenuitem +>Randapparaten</guimenuitem +> <guimenuitem +>Muis</guimenuitem +> <guimenuitem +>Muisnavigatie</guimenuitem +></menuchoice +>. Markeer het keuzevakje <guilabel +>Muis met toetsenbord verplaatsen (met num. blok)</guilabel +>. Wanneer u dit gedaan hebt, komen de andere opties beschikbaar en kunt u deze desgewenst verder aanpassen. De toetsen op het numerieke toetsenblok verplaatsen de muiswijzer in de richting die u zou verwachten. U kunt de muiswijzer zowel diagonaal als horizontaal en verticaal verplaatsen. De <keycap +>5</keycap +> emuleert een klik met de &LMB;. U kunt de knop die geëmuleeerd wordt wijzigen door op één van de volgende toetsen te drukken: <keycap +>/</keycap +> (emuleert de &LMB;), <keycap +>*</keycap +> (de middelste muisknop) en <keycap +>-</keycap +> (de &RMB;). De <keycap +>+</keycap +> emuleert een dubbelklik met de geselecteerde muisknop. U kunt de <keycap +>0</keycap +> gebruiken om de geselecteerde muisknop ingedrukt te houden (om gemakkelijk te kunnen slepen), en daarna de <keycap +>.</keycap +> om de muisknop weer los te laten. </para> + +<screenshot> +<mediaobject> +<imageobject +><imagedata fileref="mousenav.png" format="PNG"/></imageobject> +</mediaobject> +</screenshot> + +</sect2> + +<sect2 id="a11y-motor-shortcuts"> +<title +>Sneltoetsen</title> + +<para +>Gebruik de <keycap +>Menu</keycap +>-toets om het contextmenu te openen. Op de meeste toetsenborden bevindt de <keycap +>Menu</keycap +>-toets zich aan de rechterkant tussen de <keycap +>&Windows;</keycap +>-toets en de &Ctrl;-toets in. Er staat een afbeelding van een menu op. </para> + +</sect2> + +<sect2 id="a11y-motor-panel-sizing"> +<title +>De grootte van panelen wijzigen</title> + +<para +>Als u twee of meer weergaven van een werkblad geactiveerd hebt, kunt u de balken tussen de weergaven verplaatsen door op <keycap +>F8</keycap +> te drukken. Er verschijnt een pictogram op de balk. Gebruik de pijltoetsen om de balk naar boven of beneden, of naar links of rechts te verplaatsen. Druk nogmaals op <keycap +>F8</keycap +> of op &Esc; wanneer u tevreden over de positie bent. </para> + +</sect2> + +<sect2 id="a11y-motor-moving-focus"> +<title +>Beeldelementen de focus geven</title> + +<para +>Gewoonlijk kunt u in elke toepassing 	 en <keycombo action="simul" +>&Shift;	</keycombo +> gebruiken om de focus van het ene beeldelement naar het andere te verplaatsen. Wanneer u in &kspread; op de 	 drukt, wordt niet de focus, maar de celcursor verplaatst. U kunt elk beeldelement de focus geven door op <keycombo action="simul" +>&Alt;<keycap +>F8</keycap +></keycombo +> te drukken. Er wordt een vierkantje met een letter erin op elk beeldelement, dat de focus kan krijgen, geplaatst. </para> + +<screenshot> +<mediaobject> +<imageobject +><imagedata fileref="kbd-focus-ext.png" format="PNG"/></imageobject> +</mediaobject> +</screenshot> + +<para +>Druk op een lettertoets om de focus naar het overeenkomstige beeldelement te verplaatsen. Druk nogmaals op <keycombo action="simul" +>&Alt;<keycap +>F8</keycap +></keycombo +> of op &Esc; wanneer u de focus niet meer wilt verplaatsen. </para> + +</sect2> + +</sect1 +> + +</chapter> |