summaryrefslogtreecommitdiffstats
path: root/tde-i18n-nl/docs/kdeutils/kcalc/index.docbook
blob: 23cc561da61cd0db4aece2827a0a043d1a3562d6 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [
  <!ENTITY kappname "&kcalc;"
> 
  <!ENTITY package "tdeutils">
  <!ENTITY % addindex "IGNORE">
  <!ENTITY % Dutch "INCLUDE"
> <!-- change language only here -->
]>

<book lang="&language;">
<bookinfo>
<title
>Het handboek van &kcalc;</title>

<authorgroup>
<author
>&Bernd.Johannes.Wuebben; &Bernd.Johannes.Wuebben.mail; </author>

<author
>&Pamela.Roberts;&Pamela.Roberts.mail; </author>
&Jaap.Woldringh;&Sander.Koning; 
</authorgroup>

<copyright>
<year
>2001</year
> <year
>2002</year
> <year
>2005</year
>	
<holder
>&Bernd.Johannes.Wuebben;, &Pamela.Roberts;</holder>
</copyright>

<legalnotice
>&FDLNotice;</legalnotice>

<date
>2005-04-12</date>
<releaseinfo
>1.8</releaseinfo>

<abstract
><para
>&kcalc; is een wetenschappelijke rekenmachine voor &kde;</para
></abstract>

<keywordset>
<keyword
>KDE</keyword>
<keyword
>Kcalc</keyword>
<keyword
>rekenmachine</keyword>
</keywordset>
</bookinfo>

<chapter id="introduction">
<title
>Inleiding</title>

<para
>Dit document beschrijft &kcalc; versie 1.8.</para>

<para
>&kcalc; biedt veel meer wiskundige functies dan u op het eerste gezicht ziet. In het gedeelte van dit handboek over sneltoetsen en modussen vindt u meer over de vele beschikbare functies.</para>

<para
>Naast de gebruikelijke functionaliteit van de meeste wetenschappelijke rekenmachine, biedt &kcalc; een aantal mogelijkheden waarvan ik denk dat ze het waard zijn om even te noemen:</para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>&kcalc; biedt trigoniometrische functies, logische bewerkingen, en u kunt er statistische berekeningen mee doen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>U kunt getallen knippen en plakken vanuit of naar het scherm van &kcalc;.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>&kcalc; heeft een <firstterm
>stapelgeheugenvoor uitkomsten</firstterm
> dat u de mogelijkheid geeft om vorige uitkomsten eenvoudig terug te halen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>U kunt de kleuren en het lettertype in het scherm van &kcalc; aanpassen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>U kunt de nauwkeurigheid van &kcalc; en het aantal decimalen instellen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>&kcalc; heeft een groot aantal handige <link linkend="key-accels"
>sneltoetsen</link
> die het gebruik van &kcalc; zonder muis vereenvoudigen.</para>
<para
>Tip: Als u de <keycap
>&Ctrl;</keycap
>-toets ingedrukt houdt, ziet u bij iedere knop de bijbehorende sneltoets.</para>
</listitem>
</itemizedlist>

<para
>Veel plezier met &kcalc;!</para>

<para
>Bernd Johannes Wuebben</para>

</chapter>


<chapter id="usage">
<title
>Gebruik</title>
<sect1 id="general-usage">
<title
>Algemeen gebruik</title>

<para
>Over het algemeen is het gebruik recht door zee en vergelijkbaar met de meeste eenvoudige wetenschappelijke rekenmachines, maar let op de volgende speciale mogelijkheden van &kcalc;:</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
>Stapelgeheugen voor de uitkomsten</term>
<listitem
><para
>Iedere keer als u &LMB; klikt op de <guibutton
>=</guibutton
> knop, of als u de <keycap
>Enter</keycap
> of <keysym
>=</keysym
> toets op uw toetsenbord gebruikt, wordt het tussenresultaat op het scherm in het stapelgeheugen van &kcalc; opgeslagen. U kunt door de uitkomsten navigeren met de toetsen <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
> en <keycombo action="simul"
>&Ctrl; &Shift;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
>.</para
> 
</listitem>
</varlistentry
> 

<varlistentry>
<term
>Procent Functie</term>
<listitem>
<para
>De procentfunctie werkt net even anders dan op de meeste rekenmachines. Maar als u het eenmaal doorheeft is die zeer handig. Zie het gedeelte over de <link linkend="percent"
>procent</link
>functie voor verdere bijzonderheden.</para>
</listitem
></varlistentry>
      
<varlistentry>
<term
>Knippen en plakken</term>
<listitem>
<para
><itemizedlist>
<listitem>
<para
>Met <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>C</keycap
></keycombo
> wordt het getal in het scherm naar het klembord gekopieerd.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>Met <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>V</keycap
></keycombo
> wordt de inhoud van het klembord naar het scherm van &kcalc; gekopieerd indien dit een geldig getal is.</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>Kopiƫren/plakken kan nog steeds door op het scherm van &kcalc; te klikken, maar dat kan in toekomstige versies anders zijn.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</para
></listitem
></varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Geavanceerde functies</term>
<listitem>
<para
>Als u &kcalc; voor de eerste keer start ziet u alleen de knoppen voor de eenvoudige rekenkundige berekeningen.</para>
<para
>In het menu <guimenu
>Instellingen</guimenu
> kunt u extra knoppen openen voor &kcalc;: Het is bijvoorbeeld mogelijk om te kiezen voor <link linkend="statistical-mode"
>Statistische</link
> of <link linkend="trigonometric-mode"
>Trigoniometrische</link
> knoppen.</para
> 
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect1>

<sect1 id="statistical-mode">
<title
>Statistische Modus</title>

<para
>In deze modus kunnen de knoppen in de linker kolom worden gebruikt voor statistische functies:</para>
<para
>De meeste functionaliteit in deze modus wordt gedaan via de knop <guibutton
>Dat</guibutton
> button. Om een gegevenslijst van getallen te maken, voert u een getal in in de rekenmachine en kiest u <guibutton
>Dat</guibutton
>. Een oplopend getal wordt op het display getoond dat aangeeft welke positie in de gegevenslijst het getal heeft. Een traditionele rekenmachine bewaart maar drie waarden voor statistische functies: het aantal items in de lijst, de som van de getallen en de som van de kwadraten van de getallen. &kcalc; wijkt af door elk getal apart op te slaan, waardoor bijvoorbeeld de mediaan bepaald kan worden. </para>

<informaltable
><tgroup cols="2">
<thead>
<row
><entry
>Knoppen</entry>
<entry
>Functie</entry
></row
></thead>

<tbody>
<row
><entry
><guibutton
>N</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft het aantal ingevoerde getallen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>N</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de som van alle ingevoerde getallen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Gem</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft het gemiddelde van de ingevoerde getallen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Gem</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de som van de kwadraten van alle ingevoerde getallen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Std</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de (n) standaard deviatie</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Std</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de (n-1) standaard deviatie van de populatie</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Med</guibutton
></entry>
<entry
>Geeft de mediaan</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Dat</guibutton
></entry>
<entry
>Een getal invoeren</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Dat</guibutton
></entry>
<entry
>Het laatst ingevoerde getal wissen</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Cst</guibutton
></entry>
<entry
>Alle ingevoerde getallen uit het geheugen wissen ("Clear stack"= stapelgeheugen wissen)</entry
></row>

</tbody
></tgroup
></informaltable>


</sect1>

<sect1 id="trigonometric-mode">
<title
>Trigoniometrische Modus</title>

<para
>In deze modus kunnen de knoppen in de linker kolom worden gebruikt voor trigoniometrische functies:</para>

<informaltable
><tgroup cols="2">
<thead>
<row
><entry
>Knoppen</entry>
<entry
>Functie</entry
></row>
</thead>
<tbody>
<row
><entry
><guibutton
>Hyp</guibutton
></entry>
<entry
>De hyperbolische functies. Hyp Sin is bijvoorbeeld de hyperbolische sinus: sinh(x)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Sin</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de sinus</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Sin</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de inverse sinus (arcsinus)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Cos</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de cosinus</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Cos</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de inverse cosinus (arccosinus)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Tan</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de tangens</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Tan</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de inverse tangens (arctangens)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Log</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de logaritme met grondtal 10</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Log</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken 10 tot de macht x (is de inverse functie van log)</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Ln</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken de natuurlijke logaritme. Dat is de logaritme met grondtal e.</entry
></row>

<row
><entry
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Ln</guibutton
></entry>
<entry
>Bereken e tot de macht x (is de inverse functie van ln)</entry
></row>

</tbody
></tgroup
></informaltable>

</sect1>

<sect1 id="memory-operations">
<title
>Geheugenbewerkingen</title>

<para
>&kcalc; ondersteunt de geheugenbewerkingen van standaard rekenmachines en zes sloten om constanten in te bewaren.</para>

<sect2 id="standard_memory">
<title
>Standaard geheugenbewerkingen</title>

<para
>&kcalc; kan resultaten van bewerkingen voor u onthouden, en ze in latere berekeningen hergebruiken. U kunt deze functies opropen met de knoppen<guibutton
>MR</guibutton
>, <guibutton
>MS</guibutton
>, <guibutton
>M+</guibutton
> en <guibutton
>MC</guibutton
>.</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>MS</guibutton
></term>
<listitem
><para
>De knop <guibutton
>MS</guibutton
> slaat het huidige resultaat op in het geheugen.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>M+</guibutton
></term>
<listitem
><para
>De knop <guibutton
>M+</guibutton
> voegt het huidige resultaat toe aan dat in het geheugen. Dus als u 20 in geheugen had, en het huidige resultaat is 5, bevat het geheugen 25 na deze knop. Als het geheugen leeg is, gedraagt deze knop zich als <guibutton
>MS</guibutton
> en wordt het resultaat gewoon opgeslagen.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>MR</guibutton
></term>
<listitem
><para
>De knop <guibutton
>MR</guibutton
> haalt de waarde uit het geheugen op en zet deze in het display.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>MC</guibutton
></term>
<listitem
><para
>De knop <guibutton
>MC</guibutton
> wist het geheugen.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para
>Als er een waarde in het geheugen staat verschijnt er een <guilabel
>M</guilabel
> in de statusbalk, naast de indicator voor de modus.</para>
</sect2>

<sect2 id="constant_buttons">
<title
>Constanten</title>

<para
>De zes knoppen voor constanten <guibutton
>C1</guibutton
> tot en met <guibutton
>C6</guibutton
> zijn alleen zichtbaar na activering van het item <guilabel
>Knoppen voor constanten</guilabel
> in het menu <guimenu
>Instellingen</guimenu
> in de menubalk.</para>

<para
>Om het huidige getal in het &kcalc;-display in een van de zes constanten op te slaan, drukt u eerst <guibutton
>Inv</guibutton
> gevolgd door de gewenste toets(<guibutton
>C1</guibutton
> t/m <guibutton
>C6</guibutton
>).</para>

<para
>Om de waarde in een van de constanten in een berekening te gebruiken, drukt u op de gewenste kntop (<guibutton
>C1</guibutton
> t/m <guibutton
>C6</guibutton
>), en het overeenkomende getal verschijnt in het display.</para>

<para
>U kunt de tekst van de knoppen van de constanten wijzigen om te onthouden welke knop welke constante bevat. Klik met de rechtermuisknop op een van de knoppen <guibutton
>C1</guibutton
> t/m <guibutton
>C6</guibutton
>. Er verschijnt een popup-menu, kies hieruit <guilabel
>Naam instellen</guilabel
>.</para>

<para
>Er zijn veel (meest natuurkundige) voorgedefinieerde constanten, die op elke van de zes knoppen <guibutton
>C1</guibutton
> t/m <guibutton
>C6</guibutton
> gezet kunnen worden, door de gewenste constante uit het popup-menu te kiezen dat verschijnt na met de rechtermuisknop op de knop te klikken en <guilabel
>Uit lijst kiezen</guilabel
> te kiezen. Hoewel de voorgedefinieerde constanten ook via <guimenu
>Constanten</guimenu
> in de menubalk gekozen kunnen worden, is het erg handig een getal op een knop te plaatsen, als het veel gebruikt wordt.</para>

</sect2>

</sect1>

<sect1 id="key-accels">
<title
>Enkele sneltoetsen</title>

<para
>Om de invoer voor berekeningen met behulp van het toetsenbord te vereenvoudigen, heeft &kcalc; enkelvoudige sneltoetsen voor de meeste functies. Bijvoorbeeld, met <userinput
>7R</userinput
> of <userinput
>7r</userinput
> berekent u het omgekeerde (is: reciproke) van 7 (= 1/7).</para>

<para
>Tijdens een berekening kunt u altijd met <keycap
>&Ctrl;</keycap
> zien welke sneltoets aan elke knop is gekoppeld.</para>

<informaltable
><tgroup cols="3">
<thead>
<row
><entry
>Toets</entry>
<entry
>Functie</entry>
<entry
>Notities</entry
></row>
</thead>
<tbody>

<row
><entry
><keycap
>H</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Hyp</guibutton
></entry>
<entry
>Hyperbolisch, zoals in hyperbolische sinus, sinh(x)</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>S</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Sin</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>C</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Cos</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>T</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Tan</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>N</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Ln</guibutton
></entry>
<entry
>logaritme met grondtal e (natuurlijke logaritme)</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>L</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Log</guibutton
></entry>
<entry
>Logaritme met grondtal 10</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>I</keycap
></entry>
<entry
> <guibutton
>Inv</guibutton
></entry>
<entry
>Inverse, &eg; als u arcsin(x) (of: inverse sinus van x) nodig heeft typt u <userinput
>i s </userinput
></entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>\</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>+/-</guibutton
></entry>
<entry
>Ander teken (of: vermenigvuldigen met -1)</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>[</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>x^2</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>^</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>x^y</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>!</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>x!</guibutton
></entry>
<entry
>Faculteit (Bijv. 3! = 1*2*3 = 6; 4! = 24)</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>&lt;</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>Lsh</guibutton
></entry>
<entry
>Leftshift. Let op: <guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Lsh</guibutton
> is Rightshift.</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>&amp;</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>AND</guibutton
></entry>
<entry
>Logische AND</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>*</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>X</guibutton
></entry>
<entry
>Vermenigvuldigen</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>/</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>/</guibutton
></entry>
<entry
>Delen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>D</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>Dat</guibutton
></entry>
<entry
>Voer een getal in in statistische modus</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>O</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>OR</guibutton
></entry>
<entry
>Logische OR. Let op: <guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>OR</guibutton
> is XOR</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>R</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>1/x</guibutton
></entry>
<entry
>Omgekeerde waarde (x naar 1/x)</entry
></row>

<row
><entry
><keysym
>=</keysym
></entry>
<entry
><guibutton
>=</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Enter</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>=</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Return</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>=</guibutton
></entry>
<entry
></entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Page up</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>C</guibutton
></entry>
<entry
>Wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Esc</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>C</guibutton
></entry>
<entry
>Wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Voorafgaand</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>C</guibutton
></entry>
<entry
>Wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Page Down</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>AC</guibutton
></entry>
<entry
>Alles wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Volgende</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>AC</guibutton
></entry>
<entry
>Alles wissen</entry
></row>

<row
><entry
><keycap
>Del</keycap
></entry>
<entry
><guibutton
>AC</guibutton
></entry>
<entry
>Alles wissen</entry
></row>

</tbody
></tgroup
></informaltable>

</sect1>
</chapter>

<chapter id="comments-on-specific-functions">
<title
>Opmerkingen over specifieke functies</title>

<sect1 id="mod">
<title
>Mod en Inv Mod</title>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>Mod</guibutton
> geeft de rest van de deling van het getal in het scherm door het daarna ingevoerde getal.</term>
<listitem
><para
><userinput
>22 Mod 8 = </userinput
> geeft de uitkomst <emphasis
>6</emphasis
></para>
<para
><userinput
>22.345 Mod 8 = </userinput
> geeft de uitkomst <emphasis
>6.345</emphasis
></para>
</listitem
></varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Met <guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Mod</guibutton
> doet u een deling van gehele getallen, namelijk het (eventueel niet geheel) getal in het scherm en het erna ingetoetste getal.</term>
<listitem
><para
><userinput
>22 Inv Mod 8 = </userinput
> geeft de uitkomst <emphasis
>2</emphasis
></para>
<para
><userinput
>22.345 Inv Mod 8 = </userinput
> geeft ook <emphasis
>2</emphasis
> (ook al is 22.345 geen geheel getal (vert)). </para
></listitem
></varlistentry>
</variablelist>

</sect1>


<sect1 id="percent">
<title
>&percnt;</title>

<para
>Wanneer<guibutton
>%</guibutton
> wordt gebruikt in plaats van de toets <guibutton
>=</guibutton
> wordt de laatste bewerking van de huidige berekening  als volgt uitgevoerd:</para>

<para
><itemizedlist>
<listitem>
<para
>Als de laatste bewerking een + is of een - wordt het tweede argument beschouwd als percentage van het eerste getal . </para>
</listitem>
<listitem>
<para
>Als de laatste bewerking een * is wordt het resultaat van de vermenigvuldiging gedeeld door 100. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
>Als de laatste bewerking een / is geef dan de linker operand (getal) als een percentage van de rechter operand (zie voorbeeld). </para>
</listitem>
<listitem>
<para
>In alle andere gevallen geeft de &percnt;-toets dezelfde resultaten als de =-toets. </para>
</listitem>
</itemizedlist
></para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
>Voorbeelden:</term>
<listitem>
<para
><userinput
>150 + 50 %</userinput
>geeft <emphasis
>225</emphasis
> (150 plus 50 procent van 150)</para>
<para
><userinput
>42 * 3 %</userinput
>geeft <emphasis
>1.26</emphasis
> (42 * 3 / 100)</para>
<para
><userinput
>11 / 55 %</userinput
> geeft <emphasis
>20</emphasis
> (11 is 20 procent van 55)</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>

<sect1 id="lsh-rsh">
<title
>Lsh en Inv Lsh</title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>Lsh</guibutton
> verschuift de binaire representatie van het gehele gedeelte van het getal in het scherm over n posities, waarbij n het volgende ingevoerde getal is. Per positie betekent een verschuiving naar links een vermenigvuldiging met twee, het resultaat is een geheel getal:</term>
<listitem
><para
><userinput
>10 Lsh 3 =</userinput
> geeft <emphasis
>80</emphasis
> (10 drie keer met 2 vermenigvuldigd).

0000 1010  wordt  0101 0000

Dit is een heel snelle manier (voor een binaire computer) voor het vermenigvuldigen met een macht van 2 (vert).</para>
<para
><userinput
>10.345 Lsh 3 =</userinput
> geeft ook <emphasis
>80</emphasis
>.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>Inv</guibutton
> <guibutton
>Lsh</guibutton
> verschuift de binaire representatie van het getal naar rechts over n posities, waarbij n het volgende ingevoerde getal is. Per positie betekent een verschuiving naar rechts een deling door twee, het resultaat is een geheel getal:</term>
<listitem
><para
><userinput
>16 Inv Lsh 2 =</userinput
> geeft <emphasis
>4</emphasis
> (16 twee keer door 2 gedeeld).

1000  wordt 0010

Dit is een heel snelle manier (voor een binaire computer) voor het delen door een macht van 2 (vert).</para>
<para
><userinput
>16.999 Inv Lsh 2 =</userinput
> geeft ook <emphasis
>4</emphasis
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>

<sect1 id="and-or-xor">
<title
>Cmp, AND, OR and XOR</title>

<para
>De functies <guibutton
>Cmp</guibutton
>, <guibutton
>AND</guibutton
> en <guibutton
>OR</guibutton
> voeren bitsgewijs logische bewerkingen uit en hebben daarom waarschijnlijk meer betekenis als het <guilabel
>Grondtal</guilabel
> wordt ingesteld op <guilabel
>Hex</guilabel
>, <guilabel
>Oct</guilabel
> of <guilabel
>Bin</guilabel
> in plaats van op <guilabel
>Dec</guilabel
>.In de volgende voorbeelden is het <guilabel
>Grondtal</guilabel
> ingesteld op <guilabel
>Bin</guilabel
>.</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>Cmp</guibutton
> voert een "1's complement"-bewerking uit (keert alle bitjes om, dat wil zeggen elke 1 wordt een 0 en elke 0 wordt een 1) </term>
<listitem
><para
><userinput
>101 Cmp</userinput
> geeft <emphasis
>111...111010</emphasis>

101 is eigenlijk 000...000101, en de voorste nullen worden ook omgekeerd (vert).</para
> </listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>AND</guibutton
> voert de logische AND-bewerking uit.</term>
<listitem
><para
><userinput
>1100 AND 1010 =</userinput
> geeft <emphasis
>1000</emphasis>

1 AND 1 geeft 1 
1 AND 0 geeft 0 
0 AND 1 geeft 0 
0 AND 0 geeft 0 

Dus alleen een 1 als beiden 1 zijn (vert).</para
> </listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>OR</guibutton
>voert de logische OR-bewerking uit.</term>
<listitem
><para
><userinput
>1100 Or 1010 =</userinput
> geeft <emphasis
>1110</emphasis>

1 OR 1 geeft 1 
1 OR 0 geeft 1 
0 OR 1 geeft 1 
0 OR 0 geeft 0 

Dus alleen een 0 als beiden 0 zijn (vert).</para
> </listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>XOR</guibutton
> voert de logische XOR-bewerking uit (exclusieve OR) .</term>
<listitem
><para
><userinput
>1100 XOR 1010=</userinput
> geeft 0110 =<emphasis
>110</emphasis>

1 XOR 1 geeft 0 
1 XOR 0 geeft 1 
0 XOR 1 geeft 1 
0 XOR 0 geeft 0 
Dus alleen een 1 als beiden verschillend zijn (vert).</para
> </listitem>
</varlistentry>

</variablelist>
</sect1>
</chapter>


<chapter id="questions-and-answers">
<title
>Vragen en Antwoorden</title>

<qandaset>


<qandaentry>
<question
><para
>Hoe krijg ik e, het getal van Euler (2.718281828459045)?</para
></question>
<answer
><para
>Toets in <userinput
>1 Inv Ln</userinput
>.</para
></answer>
</qandaentry>

<qandaentry>
<question
><para
>Hoe krijg ik twee vaste decimalen?</para
></question>
<answer
><para
>Klik op de knop <guibutton
>Instellingen</guibutton
>, u krijgt dan het dialoogscherm voor de instellingen. Kruis aan <guilabel
>vaste nauwkeurigheid instellen</guilabel
> en draai het spinveld zo dat er een 2 staat.</para
></answer
> </qandaentry>

<qandaentry>
<question
><para
>Hoe zit het met de nauwkeurigheid?</para
></question>
<answer
><para
>Het belangrijkste dat de nauwkeurigheid van &kcalc; bepaalt is of uw libc en libmath het gegevenstype <type
>long double</type
> in C ondersteunen. In dat geval zal &kcalc; dit tijdens het compileren detecteren en dit als het fundamentele gegevenstype gebruiken voor het opslaan van getallen. Kijk in het dialoogscherm <guilabel
>Informatie over &kcalc;</guilabel
> wat voor uw &kcalc; het fundamentele gegevenstype is.

C is de naam van de gebruikte programmeertaal (vert).</para>

<para
>Behalve als u een buitengewoon goede libc en libmath heeft kunt enkele <quote
>interessante</quote
> resultaten zien als u berekeningen probeert zoals <userinput
>123.22 - 123.21</userinput
>, <userinput
>2.01 - 2</userinput
>, <userinput
>123.88 - 123.87</userinput
> en dergelijke. Maar als u dit slecht vindt, vraag ik u ditzelfde te proberen op de rekenmachine die met &Windows; wordt geleverd.</para>

<para
>Verander de <guilabel
>Nauwkeurigheid</guilabel
> in het dialoogscherm <guibutton
>Instellingen</guibutton
> van &kcalc; zo dat de bovenstaande berekeningen goed worden uitgevoerd. Ik raad een nauwkeurigheid aan van 14 cijfers als het fundamentele gegevenstype van uw &kcalc; <type
>long double</type
> is, en anders 8 of 10.</para>

<para
>Een grotere nauwkeurigheid betekent niet noodzakelijk betere resultaten. Speel een beetje met de nauwkeurigheidsinstelling en u zult zien wat ik hiermee bedoel.</para>
</answer>
</qandaentry>

</qandaset>
</chapter>

<chapter id="copyright">
<title
>Dankbetuigingen en Licentie</title>

<para
>&kcalc; Programma Copyright &copy;:</para>
<para
>Bernd Johannes Wuebben 1996-2000</para>
<para
>Het &kde;-team 2000-2004</para>

<itemizedlist>
<listitem
><para
>&Bernd.Johannes.Wuebben; &Bernd.Johannes.Wuebben.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Evan.Teran; &Evan.Teran.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Espen.Sand; &Espen.Sand.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Chris.Howells; &Chris.Howells.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Aaron.J.Seigo; &Aaron.J.Seigo.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Charles.Samuels; &Charles.Samuels.mail;</para
></listitem>
</itemizedlist>

<para
>De inspiratie voor &kcalc; kwam door de applicatie <application
>xfrmcalc</application
> van <personname
><firstname
>Martin</firstname
> <surname
>Bartlett</surname
></personname
>. In &kcalc; wordt van dit programma de manier waarop het stapelgeheugen is georganiseerd nog gebruikt.</para>

<para
>Documentatie Copyright &copy; 2001,2002,2005:</para>
<itemizedlist>
<listitem
><para
>&Bernd.Johannes.Wuebben; &Bernd.Johannes.Wuebben.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&Pamela.Roberts; &Pamela.Roberts.mail;</para
></listitem>
<listitem
><para
>&J.Hall;&J.Hall.mail;</para
></listitem>
</itemizedlist>
&underFDL; &underGPL; </chapter>

<appendix id="installation">
<title
>Installatie</title>

<para
>&kcalc; maakt deel uit van het tdeutils-pakket in het &kde;-project en zal normaal gezien geleverd worden als onderdeel van een &kde; installatie. Voor meer details over &kde; bezoek <ulink url="http://www.kde.org"
>http://www.kde.org</ulink
>.</para>

<!--
<para
>&kcalc;'s home site is <ulink
url="http://math.cornell.edu/~wuebben/kde.html">
http://math.cornell.edu/~wuebben/kde.html</ulink
></para>
-->

<sect1 id="compilation-and-installation">
<title
>Compilatie en Installatie</title>
&install.intro.documentation; &install.compile.documentation; </sect1>

<sect1 id="enable-long-double-precision">
<title
>Hoe "long double" nauwkeurigheid in te stellen in &kcalc;</title>

<para
>Als uw computer het gegevenstype <type
>long double</type
> in C ondersteunt en als u een werkende libc heeft kunt u <type
>long double</type
>nauwkeurigheid in &kcalc; instellen.</para>

<para
>Dit kunt u zo doen:</para>

<procedure>
<step>
<para
>Bekijk <filename
>../config.h</filename
> en zie of HAVE&lowbar;LONG&lowbar;DOUBLE is gedefinieerd, &ie; u zult de volgende regel moeten vinden:</para>

<screen
>#define HAVE_LONG_DOUBLE 1</screen>

<para
>Als u deze regel niet kunt vinden, betekent het dat uw systeem de IEEE-nauwkeurigheid "long double" niet ondersteunt. </para>
</step>
<step>
<para
>Bewerk de bestanden <filename class="headerfile"
>kcalctype.h</filename
>, <filename
>configdlg.cpp</filename
>, <filename
>kcalc.cpp</filename
> en <filename
>kcalc&lowbar;core.cpp</filename
> en verwijder hierin de regels:</para>

<screen
>#ifdef HAVE_LONG_DOUBLE
#undef HAVE_LONG_DOUBLE
#endif
</screen>

</step>
<step>
<para
>Compileer &kcalc;.opnieuw. </para>
</step>
</procedure>

</sect1>
</appendix>

</book>

<!--
Local Variables:
mode: sgml
sgml-minimize-attributes:nil
sgml-general-insert-case:lower
sgml-indent-step:0
sgml-indent-data:nil
End:
-->